AŞI ZAMANI!

Hayvanları sağlıklı ve üretim performansını en üst seviyede tutmak amacımızdır. Aşılama, sığırları belirli hastalıklardan korur ve onların sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Aşılama ile kontrol edilebilen en yaygın hastalıklar hakkında daha fazla bilgiyi sayfamızda bulabilirsiniz.

Aşılama programları hakkında Veteriner Hekiminiz ile iletişime geçiniz.

Buzağı İshali

Buzağı ishalleri, buzağılarda en yaygın görülen ölüm nedenidir. 1 aylık yaştan daha küçük buzağılarda daha fazla mortaliteye neden olur(1). Rotavirüs, Coronavirüs, Cryptosporidium ve E.coli gibi patojenler enfeksiyöz buzağı ishallerinin en büyük sebepleri arasındadır. Çoğu çiftlikte bu patojenlerin biri veya tamamına rastlanmaktadır(2). Genç buzağılar yaşamın ilk haftalarında çok hassastır ve birçok faktör (örneğin beslenme, hijyen, stres, barınak ya da hava koşulları) buzağı ishallerini tetikleyebilir(3). Buzağılamadan önce aşılanan ineklerin yavruları kolostrum ile buzağı ishaline neden olan patojenlere (Rotavirüs, Coronavirüs ve E. coli) karşı korunur.
Kolostrum yönetimi hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız.

Sığırların Solunum Yolu Hastalığı (BRD)

Pnömoni veya Sığırların Solunum Yolu Hastalığı (BRD), bir aylık yaştan daha büyük buzağılarda en yaygın görülen hastalıktır. Akciğer emboli alanlarında ölüm ve önemli derecede kalıcı hasar görülür. Hayvanlar iyileşse bile, yaşam süresi boyunca üretim performansları düşük kalır(4). Bu hastalığı birden fazla faktör tetikleyebilir. Aşılama, pnömoninin şiddetine karşı genç buzağıları korur ve beslenmenin, hijyenin, stresin, barınma koşullarının ve sürüdeki genel bağışıklık seviyesinin iyileşmesi ile beraber salgınları kontrol altında tutar.

Sığırların Viral Diyaresi (BVD)

BVD, enfekte olmuş hayvanlar tarafından saçılan virüsün yol açtığı oldukça enfeksiyöz bir hastalıktır. Fertilite problemleri ve düşük immün yanıt enfeksiyona dair semptomlardır. Bu düşük bağışıklık, enfekte hayvanları diğer tüm hastalıklara karşı savunmasız bırakır. Eğer anne hayvan gebelik döneminde enfekte olursa, diğer hayvanlara yüksek seviyede virüs yayacak olan, kalıcı olarak enfekte (PI – Persiste İnfekte) bir buzağı doğuracaktır. BVD’nin üretim kayıpları, doğrudan ve dolaylı kayıpları ile maliyetleri yüksektir(5). BVD’yi önlemek için, sürüde PI hayvanların bulunup bulunmadığını bilmek önemlidir. Bu hayvanlar uzaklaştırılmalıdır. Sürüler aşılama, düzenli izleme ve biyogüvenlik ölçümleri yoluyla virüs dolaşımının başlangıcını önlemek amacıyla korunabilir.
BVD hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız.

Enfeksiyöz Sığır Rinotrakeitisi (IBR)

IBR’ye Sığır Herpes Virüsü-1 (BHV-1) yol açar. Sığırlar bu enfeksiyöz solunum hastalığı ile enfekte oldukları zaman taşıyıcı hale gelirler. Stres, IBR’yi yeniden aktive edebilir ve hayvan sürüdeki diğer hayvanları enfekte ederek virüsü yeniden saçmaya başlar. Ateş ve

Klostridiyal Enfeksiyon

Koyunların ve sığırların klostridyal enfeksiyonlarına toprakta, tarlada, bina içlerinde ve hatta sığır ve koyunların bağırsak dokularında yaşayan başlıca 10 bakteri neden olur. Bazı bakteriler dış ortamda yıllarca hayatta kalabilir ve yem, yönetim veya stres koşullarındaki değişiklikler gibi tetiklemeler onların çoğalmasına ve toksinlerini saçmalarına neden olabilir. Toksinler hızlıca yayılır ve sıklıkla 1 gün içinde ölüme sebep olabilir. Klostridyal hastalıklara verilebilecek bazı örnekler Yanıkara, Malignant Ödem, Kara Hastalık, Tetanoz, Botulismus ve Enterotoksemi’dir. Hastalığın hızlı ilerlemesi nedeniyle başarılı bir şekilde tedavi etmek zordur. Klostridyal enfeksiyon koyunlar ve sığırlar için 10 önemli patojene karşı aşılama yapılarak önlenebilir.

Akciğer Kıl Kurdu (Lungworm)

Akciğer kıl kurdu enfeksiyonu, akciğerde büyük hasara ve lezyonlara yol açan ciddi ve sıklıkla ölümcül bir hastalıktır. Bağışıklığı iyi olmayan hayvanlar otlama sırasında enfekte olabilir. Takip eden 4 hafta boyunca, larvalar gelişir ve diğer hayvanları enfekte edecek biçimde milyonlarca taze larva dışarı saçılır. Bir akciğer kıl kurdu salgını süt veriminde ciddi kayıba, fertilitede zayıflığa ve hayvan kaybına sebep olur. Aşı genç damızlık hayvanlara aktif bağışık kazandırmak amacıyla, klinik bulguları ve lezyonları azaltmak için oral yolla uygulanır. Bu sayede, hayvanlara akciğer kıl kurduyla temasta yaşam boyu bağışıklık kazandırılır.

Trikofitozis (Ringworm)

Ringworm, sığırlarda deride görülen bir mantar hastalığıdır. Deri üzerindeki halka şeklinde lezyonların saptanması kolaydır ve derinin gizli yerlerinde yara bırakır. Ringworm’dan etkilenen hayvanlar büyüme geriliği ve üretim kaybı gösterir. Enfeksiyon, enfekte

Salmonellozis

Salmonellozis sığırlarda ishale ve aborta yol açar ve bazı salmonella türleri insan sağlığı için de önemli tehdit oluşturur. Enfekte hayvanlar, hastalık için taşıyıcı olarak kalırlar, bu sayede ortamı ve diğer hayvanları enfekte ederler. Salmonellozis’i kontrol etmek hem sürüyü ve hem de çiftlikte çalışan insanları koruyacaktır. Taşıyıcılar hayvanlar, daha fazla yayılmayı önlemek adına sürüden uzaklaştırılmalıdır. Biyogüvenlik önlemleri salmonellanın sürüye girmesini önler. Aşılama, hayvanları enfeksiyona karşı korur ve ortamda bulaşmayı azaltır.

Koyunlarda Ayak Çürüğü

Ayak çürüğü, koyunlarda topallığın en yaygın sebeplerindendir. Bu hastalık oldukça enfeksiyöz olmakla birlikte sürüde hızlı bir şekilde yayılabilir. Topallığın indirekt maliyetleri üretim performansının, fertilitenin ve yaşam süresinin azalması gibi kayda değer niteliktedir. Eğer sürünün %5’inden daha fazlası topal ise mutlaka kontrol planı yapılması gereklidir. Bu plan 5 adımdan oluşur: Enfekte hayvanların tedavisi, yayılmanın önlenmesi, tüm sürünün aşılanması, devamlı olarak hastalığı tekrar eden hayvanların itlafı ve sürüye giren hayvanların karantinaya alınması.

Koyunlarda Abort

Chlamydophilia abortus, yavru atmanın en yaygın sebeplerinden biridir. Enfeksiyonun ana kaynağı, atılan fetus ve bakteriyi saçan enfekte olmuş dişi koyunlar ile aborta neden olan bakteri koyundan koyuna bulaştırılır. Abortun maliyetleri kayda değerdir. Hastalığın kontrolünde, sebebin teşhisi, yayılmasını önleme (atılan fetus ve materyalin kaldırılması), enfekte hayvanların ayrılması ve dişi koyunları korumak üzere aşılama üzerine odaklanmak önemlidir. Aşılama ile 3 yıllık bağışıklık sağlanacak ve enfekte çiftliklerde yavru atma oranı azaltılacaktır.

Referanslar

1. USDA, 2007, Dairy, part 1: Reference of Dairy Cattle Health and Management Practices in the United states, USDA-APHISVS, CEAH, #N480.1007. National Animal Health Monitoring System, Fort Collins, CO.

2. Bartels, C.J.M., Holzhauer, M., Jorritsma, R., Swart, W.A.J.M., Lam, T.J.G.M.,2010. Prevalence, prediction and risk factors of enteropathogens innormal and non-normal faeces of young Dutch dairy calves. Prev. Vet.Med. 93, 162–169.

3. Lorenz, I., Fagan, J., More, S.J., 2011. Calf health from birth to weaning. II.Management of diarrhoea in pre-weaned calves. Irish Vet. J. 64, 9.

4. Bach A., 2011, Associations between several aspects of heifer development and dairy cow survivability to second lactation, J. Dairy Sci. 94 :1052–1057.

5. Weldegebriel, H.T., Gunn, G. J., Scott, A.W. 2009, Evaluation of producer and consumer benefits resulting from eradication of Bovine Viral Diarrhoea (BVD) in Scotland, United Kingdom. Prev. Vet. Med. 88, 49–56.

6. Kerr, K., Entrican, G., McKeever, D., Longbottom, D., 2005, Immunopathology of Chlamydophila abortus infection in sheep and mice, Research in Vet. Sci. 78- 1, 1–7.